Kurier Bydgoski 08-07-1933
BZOWO. Pożar. W zagrodzie rolnika Kozłowskiego wybuchł pożar, który zniszczył całkiem zabudowania rolnicze, wyrządzając szkodę na około 5—8.000 zł. Jak zdołano ustalić, pożar powstał przez nieostrożne obchodzenie się z niedopałkiem papierosa, przez małoletniego chłopca.

Kurier Bydgoski 19-07-1933
W ostatnim czasie zdarzają się coraz liczniej wypadki utonięcia. Zaledwie donosiliśmy o utonięciu niejakiej Gogolińskiej w strudze pod Dąbrówką, oraz studenta Wacińskiego w Wiśle, koło Nowego, kiedy znowu mamy do zanotowania dalsze wypadki. Przy pławieniu koni w Jeziorze pod wioską Półwieś koło Nowego, utopił się Szczepański Benedykt, lat 16.

Kurier Bydgoski 20-07-1933
Połów jesiotra - olbrzyma we Wiśle. Przed kilkunastu dniami donosiliśmy o wyłowieniu we Wiśle jesiotra, wagi ponad 100 kg., przez pewnego rybaka z Dragacza. Połów tego rodzaju ryb we Wiśle należy do rzadkości, toteż każdy taki wypadek stanowi wielką sensację i radość dla rybaka. Onegdaj taki los sprzyjał rybakom z Wiosła koło Nowego. Na odcinku Nowe - Widlice zauważyli oni we Wiśle wielką rybę, która nad mielizną układa się do snu. Po dość trudnej pracy zdołano olbrzyma-jesiotra złowić. Był on długości 2,60 m i wagi 130 kg. Jesiotra sprzedano za pokaźną sumę do Warszawy.

Kurier Bydgoski 23-07-1933
Pożary. Nad zachodnio-północną częścią powiatu świeckiego przeciągnęła nadzwyczaj silna burza połączona z piorunami, które wznieciły liczne pożary. Równocześnie paliło się w pięciu miejscowościach, mianowicie w Świekatowie, w Tuszynach, Lipinkach pod Osiem, Blizawach i Średniej Hucie pod Nowem. Pożary wyrządziły szkody wynoszące około stu tysięcy złotych.

Kurier Bydgoski 27-07-1933
PŁOCHOCIN, pow. świecki. Poświęcenie figury. Ostatnio odbyła się tu uroczystość poświęcenia i wprowadzenia do kościoła katolickiego figury Najświętszego Serca Pana Jezusa. Poświęcenia i wprowadzenia figury do kościoła dokonał tutejszy ks. prob Pokorski. Figurę zakupiono ze składek tut. parafjan.

Kurier Bydgoski 15-08-1933
Nowe. Utonął podczas kąpieli. Ostatnio podczas kąpania się we Wiśle, utonął 24-letni Władysław Kowalski, syn rolnika z Kozielca.

Kurier Bydgoski 05-09-1933
Pożar. W Gajewie u rolnika Antoniego Kowalskiego ostatnio wybuchł groźny pożar, który zniszczył stodołę z całym tegorocznem żniwem i maszyny rolnicze. Szkody są wielkie, bo sięgają około 18.000 zł.

Kurier Bydgoski 15-09-1933
Wielki odpust w historycznem Piasecznie pod Gniewem. Do Piaseczna pod Gniewem przybyło w ub. niedziele około 40000 pątników na odpust Matki Boskiej. Już w sobotę odbyła się wielka procesja do położonej za wioską studzienki. Prowadził ją ks. prob. Klunder z Grudziądza, który tam celebrował uroczystą sumę. Kazanie wygłosił ks. Jezuita Dominik. Tak tłumny udział wiernych należy przypisać głównie tej okoliczności, że tu w Piasecznie, bawił także Jan Sobieski, kiedy był starostą gniewskim. W kościele widnieje do dziś herb króla Jana. Tu też modlił się często i dziękował Matce Boskiej za odniesione zwycięstwa.

Kurier Bydgoski 27-09-1933
Dur brzuszny pojawia sdę ostatnio w sezonie dojrzewania i podaży owoców — rozmaitych okolicach powiatu. Zanotowano już kilka zachorowań na dur brzuszny w Świeciu oraz w Nowem.

Kurier Bydgoski 29-09-1933
Nowe. Przedwczesny zgon lekarza. W tych dniach śmierć nieubłagana przerwała pasmo życia młodego, bo liczącego 29 lat, lekarza śp. dr. Zakrysia, pełniącego obowiązki zastępcy lekarza miejscowego szpitala. Młody lekarz zachorował na dur brzuszny, co spowodowało śmierć.

Kurier Bydgoski 30-09-1933
Nowe. Postrzelony został w nogę Chyła Franciszek, w czasie likwidowania awantury ulicznej przez władze bezpieczeństwa.
Z życia S. M. P. Miejscowe Stow. Młodych Polek utworzyło kółko wychowania fizycznego i kółko eucharystyczne, oraz przystąpiło do podziału Stow. na zastępy.

Kurier Bydgoski 03-10-1933
Warlubie. Zawody kościuszkowskie Sokoła. Miejscowe Tow. gimn. Sokół odbyło doroczne zawody kościuszkowskie. Wyniki są następujące: Pięciobój dla starszych: I. Jeszke Antoni; dla młodszych: I. Jeszke Józef. Trójbój dla starszych druchen: I. Polakowska Antonina; dla młodszych: I. Smarzówna Jadwiga. Bieg 1500 mtr.: I. Głowiński Skok o tyczce: I. Polakowski Br. Rzut dyskiem dla druchen: I. Polakowska. Strzelanie: I. Kierzkowski Maksymiljan 46 pkt.

Świecie. Instruktor Straty Pożarnych. Celem podniesienia poziomu sprawności Ochotniczych Straży Pożarnych w pow. Świeckim, ustanowił Związek Okręgowy specjalnego instruktora, w osobie p. Górskiego, który już rozpoczął swą działalność.

Nowe. Pogłębianie koryta rzeki Mątawy. Związek Wałowy Nizin Świecko-Nowskich przystąpił do pogłębiania koryta rzeki Mątawy, przepływającej na przestrzeni około 30 kilometrów, od jeziora Świętego aż do ujęcia pod Nowem, niziny świecko-nowskie. Pogłębienie koryta (ostatnia regulacja rzeki dokonywana była przed 35 laty) okazała aię palącą koniecznością.

Kurier Bydgoski 14-10-1933
Rabunek na jarmarku w Warlubiu. Kiedy odbywający się w Warlubiu jarmark miał się ku końcowi i kupcy jarmarczni likwidowali swe stragany, by udać się na dworzec, wtedy pojawiła się grupa osobników, złożona z 15—20 osób, otoczyła stragan kupca Stawa J. ze Świecia, spowodowała natłok do tego stopnia, że w pewnej chwili rzuciła się na towar leżący na ziemi by go zrabować; przyczem zostali znacznie poturbowani Staw i jego żona. Osobnicy, zabrawszy kilka ubrań, płaszcz, koc i kilka spodni, posunęli się do następnego straganu, pewnej dotąd nieznanej handlarki cukierków, gdzie rabowali skrzynię z piernikami i pieniądze. Osobnicy wybrali sobie odpowiedni moment do wykonania rabunku; mianowicie pojawili się dopiero w chwili kiedy się ściemniło, oraz kiedy policja z Nowego opuściła Warlubie. Przeprowadzone dochodzenia ujawniły sprawców. Wszystkich odstawiono do dyspozycji Sądu. Towar skradziony Stawowi odnaleziono i zwrócono poszkodowanemu.

Zmarł nagle przy kradzieży drzewa w lesie. Niesamowite widowisko przedstawiało się przypadkowym przechodniom w lesie państwowym leśnictwa Borowy Młyn pod Warlubiem. Przy świeżo ściętej sośnie leżał trup nieznanego mężczyzny, przy nim zaś znaleziono siekierę, w pewnej odległości stąd na drodze Borowy Młyn-Warlubie znajdowała się furmanka parokonna bez woźnicy. Pierwsi świadkowie ze zgrozą przypuszczali, iż w tem miejscu rozegrała się jakaś tragedja. Dochodzenia władz oraz oględziny sądowo-lekarskie dopiero ujawniły, iż niema tutaj mowy o jakiejkolwiek zbrodni, lecz zaszedł tu wypadek nagłej śmierci, której uległ - później rozpoznany - rolnik Gliniecki Antoni z Bzowa. Wybrał on się do lasu na kradzież drzewa, kiedy zaś przy pomocy siekiery ściął sosnę i przystąpił do jej poćwiartowania, nagle upadł i zmarł, wskutek udaru serca. Powyższy wypadek -nagła śmierć przy kradzieży - wywarła zrozumiałe wrażenie wśród ludności szerokiej okolicy.

Kurier Bydgoski 27-10-1933
Marsz Głodnych na Świecie. Dziewięć oskarżonych i około 60 świadków przed sądem. Bawiący w Świeciu na sesji wyjazdowej wydział karny Sądu Okręgowego z Grudziądza, w składzie pp.: dr. Zdanowicza - przewodniczącego, Szpądrowskiego oskarżyciela i apl. Welmana jako protokulanta, rozpatrywał sprawę zajść bezrobotnych, jakie miały miejsce w maju br. w Świeciu. Na ławie oskarżonych znaleźli się Szulc Jan z Nowego, Kozicki Jan, Piotrowski Jan, Bona Józef, Rożyński Antoni, Skolasińscy Franciszek, Bronisław, Paweł ojciec i syn. Akt oskarżenia zarzuca pierwszemu, iż na zebraniach robotników w Nowem, Warlubiu, Komórsku itd. rozsiewał fałszywe wieści, wreszcie organizował i przewodził marszowi bezrobotnych, którzy w sile około 300, zgromadzili się w Warlubiu wyruszyli pieszo do około 30 kim. oddalonego Świecia, by w Starostwie Powiatowem domagać się pracy lub zasiłków.Pozostali zaś oskarżeni są o udział w zbiegowisku i zniewagę władz policyjnych. Kiedy bowiem bezrobotni z powiatu zbliżali się do miasta zgromadzili się miejscowi bezrobotni przed Starostwem, gdzie tłum, urósłszy do około 500 osób, nie reagując na wezwania policji, by się rozejść, spowodował dwukrotną interwencję policji, która przywróciła ład i porządek. Przed sądem przesuwają się liczni świadkowie robotnicy z Nowego i okolicy, słuchacze odbywanych zebrań, na których przemawiał osk. Szulo, oraz uczestnicy głośnego marszu. Dalej przesłuchano szereg funkcjonarjuszy Policji Państw, wreszcie kilkadziesiąt osób z miasta, przeważnie z sfer robotniczych, uczestników zbiegowiska lub też przygodnych widzów. Rozprawa została przerwana do 6 listopada br., a to celem przesłuchania 2 dalszych świadków.

Kurier Bydgoski 28-10-1933
Ukarany za pobieranie nadmiernych opłat za śluby w Urzędzie Stanu Cywilnego w Warlubiu, został przez Sąd Okręgowy w Grudziądzu p. Kraskowski urz. Stanu Cywilnego wspomnianego obwodu. Sąd skazał go na 3 miesiące aresztu z warunkowem zawieszeniem, iż w terminie do 1 listopada br. zwróci poszkodowanym nadmiernie pobrane opłaty.

Kurier Bydgoski 31-10-1933
Ukarani za obrazę starosty powiatowego w Świeciu i sołtysa w Bzowie zostali przez Sąd Okręgowy w Grudziądzu Franciszek Szrubka z Bzowa na 5 miesięcy aresztu, Walenty Wutkowski z Bzowa na 3 miesiące aresztu.

Kurier Bydgoski 03-11-1933
Okradła rodziców i uciekła z domu. W wiosce Morgi pod Nowem córka pewnego włościanina, niejaka L. K., wykorzystawszy chwilę, kiedy wszyscy domownicy byli na polu przy pracy, zabrała bieliznę, odzież i całą gotówkę w kwocie 70 złotych i uciekła z domu.  Dotychczasowe poszukiwania za uciekinierką pozostały bez skutku. K. miała zostać nieślubną matką. Rodzice nie mogli pogodzić się z tem i uprzykrzali jej życie jak tylko mogli.

Kurier Bydgoski 10-11-1933
Epilog marszu bezrobotnych na Świecie. Dzisiaj ogłoszony zostanie wyrok. Przed sądem okręgowym w Grudziądzu odbyło się zakończenie głośnego procesu o „marsz bezrobotnych na Świecie". W procesie tym, który rozpoczął się w Świeciu na sesji wyjazdowej tut. sądu w dniu 20 października, a przerwany został dn 24 ub. m., oskarżonymi byli robotnicy ze świecia, Nowego i Warlubia w liczbie dziewięciu z niej Janem Szulcem z Nowego na czele. Na ławie oskarżonych zasiadał jako jedyny osk. Szulc. Rozprawie przewodniczył sędzia a. o. dr. Stanowicz, oskarżał prokurator Szpondrowski. W ciągu 5 dni trwania rozprawy w świeciu sąd przesłuchał około 60 świadków, robotników i bezrobotnych oraz funkcjonarjuszów policji. Na rozprawie w Grudziądzu przesłuchany został jako świadek jedynie przodownik policji Dutkowski, który zeznawał na okoliczność zachowania się tłumu, a także osk. Jana Szulca w chwili zetknięcia się „pochodu bezrobotnych" z oddziałem policji na szosie pod Świeciem. Sąd po wysłuchaniu przemówień obrony i prokuratora postanowił ogłosić wyrok dzisiaj w czwartek, 9 bm.

Kurier Bydgoski 12-11-1933
Wyrok w procesie o „marsz bezrobotnych" na Świecie. Podawaliśmy szczegółowy przebieg głośnego procesu, jaki się toczył przed tut. Sądem Okręgowym w Grudziądzu. W czwartek wydał sąd wyrok, skazujący Jana Szulca z Nowego na 1 miesiąc aresztu i 150 zł grzywny z zawieszensem kary na 2 lata. Sąd uznaje go winnym występku rozpowszechniania fałszywych wiadomości, lecz uniewinnił go od podżegania do rozruchów. Na podstawie zeznań świadków sąd przyjął, że wprawdzie organizował marsz na Świecie, lecz wyobrażał sobie przebieg spokojny. Dalsi oskarżeni Jan Kozicki z Nowego skazany został na 4 miesiące, Jan Piotrowski z Warlubia na 9 miesięcy, Józef Bona na 6 miesięcy za udział w rozruchach, oraz zniewagę policji. Wszystkim wyżej wymienionym kara została zawieszona na przecią 3 lat. Dalsi oskarżeni Jan Rożyński, Franciszek, Bronisław Pawłowie (ojciec i syn) Skolasińscy zostali dla braku dowodów uniewinnieni.

Kurier Bydgoski 14-11-1933
Ilu będzie notariuszy na Pomorzu. Ogłoszone zostało rozporządzenie min. sprawiedliwości o ustaleniu ilości stanowisk notarjuszów i ich siedzib urzędowych. Dla Pomorza ustanowionych zostało 36 stanowisk notarjuszów i to w następujących miejscowościach: W okręgu sądu okręgowego w Chojnicach 10. z tego w Chojnicach 2, w Czersku 1, w Kościerzynie 2, w Sępolnie 1, w Starogardzie 2, w Tczewie 1 i w Tucholi 1. W okręgu sądu okręgowego w Gdyni 6, z tego w Gdyni 3, w Kartuzach 1, w Pucku 1 i w Wejherowie 1. W okręgu sądu okręgowego w Grudziądzu 7, z tego w Gniewie 1, w Grudziądzu 3, w Nowem 1 i w Świeciu 2. W okręgu sądu okręgowego w Toruniu - w Toruniu 3, w Brodnicy 1, w Chełmnie 1, w Chełmży 1, w Działdowie 1, w Kowalewie 1, w Lidzbarku 1, w Lubawie 1, w Nowem Mieście 1 i w Wąbrzeźnie 2.

Kurier Bydgoski 21-11-1933
Warlubie. Poświęcenie cmentarza katolickiego. Parafja nasza była ostatnio świadkiem poświęcenia cmentarza, znajdującego się tuż obok świątyni już od 8 lat, lecz groby umarłych były dotąd poświęcone oddzielnie. Aktu poświęcenia cmentarza, przy tłumnym udziale parafjan, dokonał ks. kuratus dr. Lange, następnie odbyła się procesja do kościoła gdzie zacny duszpasterz wygłosił kazanie i odprawił nieszpory.

Kurier Bydgoski 25-11-1933
Nowe. Z posiedzenia Rady Miejskiej. Przy udziale 14 radnych, pod przewodnictwem p. burmistrza Jabłońskiego, odbyło się ostatnie posiedzenie Rady Miejskiej, gdzie, ku uczczeniu 15 rocznicy odzyskania Niepodległości p. burmistrz wygłosił okolicznościowe słowo wstępne.

Kurier Bydgoski 10-12-1933
WARLUBIE, pow. świecki. (Kradzież z włamaniem). Nieznani osobnicy włamali się do mieszkania p. Aniszewskiego w Buśniach. Bandyci z bronią w ręku zmuszali leżącego w łóżku p. A. do wydania im gotówki w kwocie 5.000 zł, którą rzekomo miał mieć w domu. Najpadnięty przejęty strachem i obawą o swe życie wydał im całą gotówkę jaką miał w domu. tj. 150 zł. Następnie złoczyńcy obrabowali go z garderoby i z bielizny i ulotnili się nierozpoznani. Dzielna policja, która natychmiast wszczęła śledztwo, pochwyciła członka szajki w osobie niej. Ropiń-skiego z Buśnl który niewątpliwie zdradzi swych wspólników.

Kurier Bydgoski 12-12-1933
BZOWO, pow. Świecki (Nieszczęśliwy wypadek). Ciężkie okaleczenie odniósł wskutek przygniecenia przez młocarnię rolnik Jan Kuśnierek. Doznał on poważnego obrażenia głowy, narwania ucha, złamania dwóch żebr i zgniecenia klatki piersiowej.

Kurier Bydgoski 17-12-1933
Wyrok w procesie o zajścia w Warlubiu. Przed Sądem Okręgowym w Grudziądzu rozegrał się epilog głośnych zajść, jakie miały miejsce w dniu 5 października rb. na jarmarku w Warlubiu w powiecie świeckim. Na ławie oskarżonych znalazło się 13 młodzieńców biorących udział w tych zajściach. Większość z nich była już karana za różne przestępstwa kryminalne. Po całodziennej rozprawie obfitującej w szereg sensacyjnych momentów, Sąd, pod przewodnictwem wiceprezesa dr. Halskiego, ogłosił wyrok na mocy którego skazał głównego prowodyra zajść Stanisława Narlocha na 3 lata więzienia, Zygfryda Grzędzickiego na 1 rok więzienia, braci Gackowskich, Jana i Józefa po 2 lata więzienia, Franciszka Ciesielskiego na półtora roku więzienia, Józefa Kutę na 15 miesięcy więzienia, Antoniego Bakusa na 3 lata więzienia, Maksymiljana Leśniaka na 6 miesięcy więzienia. Maksymiliana Bobka na 15 miesięcy więzienia. Czesława Bochniaka i Pawła Polakowskiego po 6 miesięcy więzienia. Zwolnieni natomiast zostali od zarzutu brania udziału w rabunku i w zajściach: Henryk Zazdrośny, Władysław Dziukowski i Józef Leśniak. Większość zasądzonych na więzienie osobników, sąd pozbawił praw obywatelskich na przeciąg lat 3.

Kurier Bydgoski 19-12-1933
NOWE, pow. świecki (Wypadek przy pracy). Robotnica majętności Helena Papierowska, przebierając ziemniaki, została przez jednego z współpracowników okaleczona widłami. Wskutek nieuwagi tego ostatniego doznała przebicia oka.

Kurier Bydgoski 23-12-1933
WARLUBIE, pow. świecki (Pożar). W zagrodzie rolnika Juljusza Mullera wybuchł pożar, który zniszczył dom, chlew i stodółkę, oraz sprzęty domowe i cześć żywego inwentarza. Szkody wynoszą około 5000 zł, i zostaną pokryte ubezpieczeniem. Przyczyna pożaru jest dotąd nieznana.

Zebrał arek admin@miasto-nowe.com

z zasobów Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej