Układ przestrzenny Nowego charakteryzuje się dość regularnym planem, którego środek zajmuje prawie kwadratowy rynek, usytuowany stycznie do ulicy Gdańskiej, której przebieg nawiązuje przypuszczalnie do dawnej drogi, łączącej gród i targ a traktem prowadzącym do Gdańska. Drugą oś komunikacyjną miasta stawowi ulica Grudziądzka, z którą u jej wylotu z miasta zbiegają się dwie dalsze, dotąd do niej równoległe ulice, co stanowi charakterystyczny element układu drożnego, powtarzający się w wielu miastach obszaru państwa Zakonu
Cały obszar miasta podzielony był wytyczonymi prostopadle do siebie ulicami na dość regularne bloki, dzielące się z kolei na szereg działek budowlanych, z których każda sięgała przez całą głębokość bloku aż do następnej, równoległej ulicy. Frontową część działki zajmował dom mieszkalny, ustawiony szczytem do ulicy głównej, część zaś tylną zabudowania gospodarcze, które przy takim usytuowaniu miały zapewniony dobry dojazd od strony tej następnej ulicy. Ten kształt i zabudowa działki, charakterystyczne przede wszystkim dla mniejszych miast , występujące jednak czasem także na obrzeżach miast większych , zapewniały celowe i wygodne jej użytkowanie w warunkach, kiedy mieszczanie, często aż do XX w. włącznie, obok handlu czy rzemiosła trudnili się pomocniczo rolnictwem . Badania przeprowadzone przez J. Zobolewicza pozwoliły stwierdzić, że wprawdzie przy rozmierzaniu zasadniczych elementów planu miasta posłużono się ówczesnymi jednostkami pomiarowymi - długość boku rynku wynosi np. 15 prętów a połowa tej długości posłużyła jako miara głębokości działki budowlanej - jednak pewne inne części składowe, np. szerokość działki, nie dają się sprowadzić do żadnego z ówczesnych modułów. Łączyć się to może albo z przejęciem pewnych elementów rozplanowania działek z miasta pomorskiego, albo z przyjmowanym hipotetycznie przez badaczy powiększeniem pierwotnego obszaru miasta, przez dodanie do niego w bliżej nie precyzowanym czasie wąskiego pasa zabudowy obrzeżnej, równoległej do linii najstarszych umocnień. Zabieg taki mógł stanowić powód ponownego rozmierzenia działek i przyjęcia nietypowej ich szerokości.
