Holendrzy nad Wisłą w Nowem
Dodane przez dnia Styczeń 01 1970 02:00:00
Miłośnikom rodzinnego miasteczka polecam lekturę wydanej w r. 2001 w Świeciu staraniem Towarzystwa Przyjaciół Dolnej Wisły książki pod redakcją Jarosława Pająkowskiego zatytułowaną: Krajobrazy Ziemi Świeckiej.
Wśród wielu bardzo fachowych i specjalistycznych opracowań nt. Flory i fauny naszego powiatu; walorów krajobrazowych znaleĄć tu można rozdział o osadnictwie olęderskim ? szczególnie o osadnictwie menonickim na Nizinie Sartowicko ? Nowskiej ( s.31 ? 36). Początek tego osadnictwa to druga połowa XVI wieku kiedy to Jan Dulski starosta z RogoĄna zawarł w 1568 roku z Fryzami ( z Holandii) umowę dzierżawną dotyczącą Mątaw. Wówczas to na Nizinie Sartowicko ? Nowskiej powstało 15 holenderskich (olęderskich) wiosek: Mątawy(1568r),Zajączkowo(1568 r),Mały Lubień(1570 r), Wielki Lubień 91591 r), Dragacz (1592 r) i inne. Jak wyglądało olęderskie budownictwo pokazuje fotografia nr 9 przedstawiająca chatę ( istniejącą do dzisiaj) w Mątawach. Gdy dzisiaj spoglądamy na nadwiślańskie wały i odnowioną stację pomp rzadko pamiętamy że to sprawdzeni z Holandii osadnicy je budowali ? zbudowana w latach 1908/1909 stacja pomp w Kończycach rozwiązała problem wylewów Mątawy.