Słownik.
Dodane przez dnia Styczeń 01 1970 02:00:00

---

Rodzicom swoim poświęcam Kazimierz Pamuła


Słowa, które zapamiętałem z dzieciństwa w Nowem.
( Aneks do Kuczera w badejkach ogłoszonego w poprzednim numerze Głosu Nowego )




alfonks - imię Alfons, także sutener;

ancug - ubranie

badeje, badejki - kąpielówki;

bamber - chłop, gospodarz;

bambetle - tłumoki (?), rzeczy nieuporządkowane (?)

bana, kużelbana ? kolej, szczególnie do Twardej Góry;

bania - dynia;

berlinki - barki bezsilnikowe więc pchane lub holowane;

bigel - wieszak do ubrań;

blomba - plomba;

buksy - spodnie;

byksa - puszka;

cetryfuga - wirówka do mleka;

dekel - pokrywka od garnka;

dornik - ( fach.) przebijak;

drachel - latawiec;

durszlak - cedzak;

einfach - normalnie, po prostu, zwyczajnie;

erbnąć - pożyczyć raczej w znaczeniu drobnej kradzieży, przywłaszczenia;

fajerki - żeliwne kręgi piecowe;

fizmatenta - drobiazgi, ozdoby;

fleger ew. fliger - samolot;

frechowny - bezczelny, niegrzeczny;

furt - ciągle, bez przerwy;

futer - pasza dla zwierząt; futrować = karmić;

gable - widły;

gapa - gawron;

glazerki - rękawiczki;

glubka - śliwka;

jaczka - kaftanik;

jupka - kurtka;

góra - strych;

gzuby - dzieci;

kaczała - kij;

kanka - naczynie, dzbanek z dekelkiem;

kara - wóz ciągniony, ale także taczka;

kasta ew. kista - skrzynka;

klumpy - chodaki np. drewniane;

knyf - sposób na coś, fortel;

kopfmacher - (fach.) nagłównik ( co to?)

kropusy -gumiaki;

krystek - piec żelaĄniak, koza;

kuch - placek czyli ciasto;

kuczer - woĄnica, furman;

laczki - pantofle;

leberka - wątrobianka, dzisiaj nazywana pasztetowa;

lorbas - wyrostek, nieusłuchany chłopak;

luj - zwrot obelżywy, łobuz,
opryszek;

lujmycka - czapka ? oprychówka;

luntrus - nicpoń, nic dobrego;

lydy - sanki;

majsel - (fach.) przecinak;

na szago - na ukos, na przełaj;

neptek - ktoś, kto się nie liczy;

nudle - makaron;

pana - przebicie dętki, defekt koła;

pepegi - tenisówki, płócienne obuwie na gumowych podeszwach;

pindol - członek, ale nie koniecznie partii czy innej organizacji;

pitek - mały pindol (patrz wyżej)

plachandrować - szwendać się, łazęgować;

plata - piec kuchenny;

psiorki - małe, kwaśne i niedojrzałe jabłka;

pyda - dyscyplina ? wielorzemienny przyrząd do karania dzieci;

pyndelek - tobołek; zawiniątko;

repta - kradzież jabłek ( i nie tylko) u sąsiada lub cudzego ogrodu;

rychtyg - prawda, racja;

smary - lanie, chłosta;

szałerek - komórka, pomieszczenie gospodarcze;

szelwerk - przepompownia na Mątawie;

szlajfka - kokardka;

szlauch - wąż gumowy;

szlory - stare, rozdeptane buty;

szluk - łyk napoju, najczęściej wody;

szlus - koniec;

szmania - człowiek leworęczny, czasami lewa ręka;

szneka z glancem - drożdżówka z lukrem;

sznupa - gęba, pysk, morda;

sznurówka - gumki z żabkami podtrzymujące pończochy ( też dla chłopców);

sznytki - skibki chleba, kanapki;

szruber - szczotka ryżowa;

sztrumel - niedopałek

sztrykować - robić na drutach;

sztyca - podpoórka,drąg podpierający np.linę z praniem;

sztula - pajda chleba;

szufelka - ;łopatka;

szwajsowanie - (fach.) spawanie;

szypa - łopata;

świętojanki - porzeczki;

tutka - torebka papierowa;

trygiel - garnek;

wały - to samo, co smary ? chłosta, lanie;

waserwaga - (fach.) poziomica;

wypicowany - dobrze ubrany(wyszykowany) ? jak stróż w Boże Ciało;

zebuć się - rozebrać, zdjąć wierzchnie okrycie;

zylce - galaretka mięsna, zimne nóżki;

żagować - ciąć drewno piłą = żagą


¬ródło:
1.Własna pamięć weryfikowana przez Słowniczek zamieszczony w utworze Jerzego Sulimy- Kamińskiego. ?Most Królowej Jadwigi?;
2.Wykorzystano przykłady internautów z portalu www.nowe.z.pl z dnia 5 XII 2003 r.; pn. ?Słownictwo Nowego?,szczególnie przykłady; mchrisa i sata. Dzięki.


Ułożył: Kazimierz Pamuła; kontakt: kakape@op.pl
Głos Nowego nr 2 (63) ROK VIII Pismo Akcji Katolickiej Luty 2004r